اگرچه اصطلاح «فرش ایرانی» بیشتر به پارچههای بافته شده اطلاق میشود، اما قالیهایی مانند گلیم ، سومک و پارچههای گلدوزیشده مانند سوزنی بخشی از سنت غنی و چندوجهی قالیبافی ایرانی هستند.
در سال 1389 «مهارت های بافت فرش ابریشمی دستباف تبریز » در فارس و کاشان در فهرست میراث شفاهی و ناملموس بشریت ثبت شد.
آغاز قالی بافی ناشناخته باقی مانده است، زیرا در معرض استفاده، زوال و تخریب توسط حشرات و جوندگان قرار دارند. فرشهای بافته شده احتمالاً از پوششهای کف قبلی، ساخته شده از نمد، یا از روشی به نام «فلت بافی» ساخته شدهاند.
فرش های تخت بافته شده از درهم آمیختن محکم نخ های تار و پود ساخته می شوند.، برای تولید یک سطح صاف بدون مو. تکنیک قالی بافی بیشتر به تکنیکی به نام “حلقه بافی” توسعه یافت. حلقهبافی با کشیدن طنابهای پود روی میله اندازهگیری انجام میشود و حلقهای از نخ به سمت بافنده ایجاد میشود.
سپس میله یا برداشته میشود و حلقهها بسته میشوند، یا حلقهها روی میله محافظ بریده میشوند و در نتیجه فرشی بسیار شبیه به یک پتوی اصلی ایجاد میشود . فرش دستبافت پرز با گره زدن نخ به صورت جداگانه در تارها و بریدن آن پس از هر گره تولید می شود.
فرش پازیریک در سال 1949 در قبر یک نجیب زاده سکایی در دره پازیریک کوه های آلتای در سیبری پیدا شد. آزمایشات رادیوکربن نشان داد که فرش پازیریک در قرن پنجم قبل از میلاد بافته شده است [5] ابعاد این فرش 183×200 سانتی متر است و دارای 3600 گره متقارن در هر dm² است.
تکنیک پیشرفته ای که در بافت فرش پازیریک استفاده می شود، نشان دهنده سابقه طولانی تکامل و تجربه در بافندگی است. این فرش قدیمی ترین فرش جهان محسوب می شود.
صفحه مرکزی آن به رنگ قرمز تیره و دارای دو حاشیه با خطوط حیوانات است که در جهت مخالف حرکت می کنند و با نوارهای حاشیه همراه است. تابلوی داخلی اصلی دستهای از آهوها، مردانی سوار بر اسب و دامادهایی را نشان میدهد که اسبهایی را با دست گرفتهاند.
پارچه های زین اسب ها در طرح های مختلف بافته می شود. میدان داخلی شامل 4 × 6 قاب مربعی یکسان است که در ردیفهایی روی زمینی قرمز قرار گرفتهاند، که هر کدام با تزیینات ستارهای یکسان پر شدهاند که از نقوش صلیب و صلیب شکل همپوشانی دارند.
طرح فرش قبلاً چیدمان اساسی آنچه را که قرار بود به فرش استاندارد شرقی تبدیل شود نشان میدهد: میدانی با الگوهای تکراری، قاببندی شده توسط یک حاشیه اصلی در طرحی استادانه و چندین حاشیه فرعی.